millivicdan.org - Bağımsız Denetim mevzuatımıza 2012 yılında Türk Ticaret Kanunu ile girmiştir. Her ne kadar geçmiş yıllarda da bağımsız denetim varsa da sadece SPK tabi şirketlerce uygulanmaktaydı. Yeni TTK'nu ile kapsamı genişletilmiş, Kamu Gözetim kurumunun kurulması ile Bağımsız Denetim meslek mensuplarınca da daha önemsenir hale gelmiştir.

Bilindiği üzere Bağımsız denetim; Finansal tablo ve finansal bilgilerin, finansal raporlama standartlarına uygunluğu ve doğruluğu hususunda, denetim standartlarında öngörülen gerekli bağımsız denetim tekniklerini uygulayarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenerek yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarını elde ederek makul güvence sağlamak ve raporlamaktır.

Peki kimler bağımsız denetime tabidir?
01.02.2015 tarihli Resmi.Gazete'de yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı na göre; .
2015 yılı için bu şirketlerin aktif toplamı 50 milyon , net satış hasılatı 100 milyon, çalışan sayısı ise 200 kişi olması gereklidir. Belirlenen bu 3 kriter en geçmiş 2 yılda 2 sini sağlayan şirketler bağımsız denetime tabidirler.
2013 ve 2014 yıllarında bu 3 hadlerden herhangi ikisini sağlayan şirketler 2015 yılında bağımsız denetime tabi olmaktadır. Bu hadlerle ilgili henüz 2016 yılı hadlerinin yayınlanmadığından 2016 yılı içinde bu hadler geçerlidir.

Bağımsız Denetim Yaptırmamanın Yasal Yaptırımları ne olabilir?
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanun' nın 397'nci maddesinin ikinci fıkrasına göre;
Denetime tabi olduğu halde denetimden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun düzenlememiş hükmündedir. Finansal tabloların düzenlenmemiş sayılması halinde de mali tabloların genel kurul tarafından
- İncelenmesi, tartışılması ve ibrası yapılamaz.
Kamu Gözetim Kurumu yazdığı bir yazıda denetimden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun düzenlememiş hükmünde olacağını belirterek, finansal tablolara istinaden TTK ve diğer mevzuat kapsamında
- Finansal tabloların görüşülmesi ve ibrası yapılamaz
- Kar dağıtımı, yapılamaz
- Sermaye artırımı yapılamaz
- Sermaye azaltılamaz
- Finansal tabloların vergi beyannamelerine ek veya kredi dokümanı olarak sunulamaz.
- YMM ve SMMM' ler tarafından finansal tabloların onaylanması gibi ticari ve hukuki işlemlerin gerçekleştirilemez denmiştir.

Bu nedenlerle daha sonra ortaya çıkması muhtemel ve telafi edilmesi imkân dâhilinde olmayacak uyuşmazlıklara ve maddi zararlara, ayrıca idari ve cezai yaptırımlara muhatap olunmaması için şirketlerin mevzuata uyum sağlamaları ve mutlaka bağımsız denetim yaptırmaları gereklidir.
Denetime tabi olanlar, hazırlanmış olan finansal tablolarının denetimden geçip geçmediğini, denetimden geçmiş ise denetçi görüşünü ilgili finansal tablonun başlığında belirtilmek zorundadır. Bu hüküm, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu için uygulanmaktadır.

Denetçi Seçimi Nasıl Yapılır?
Denetçi seçilmemesinden doğacak zararlardan yönetim kurulu sorumludur. Seçilen denetçinin bağımsız denetime tabi şirketlere ait internet siteleri üzerinden duyurulmaması durumunda Türk Ticaret Kanunun 562. maddesinin 12. bendi gereği 1524. maddede öngörülen internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim kurulu üyeleri, yüz günden üç yüz güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Denetim kapsamında olmasına rağmen Bağımsız Denetim yaptırmayan firmaları ciddi sıkıntılar beklemektedir. Bu nedenle tüm şirketlerin Genel kurul öncesi bağımsız denetim firmalarını belirleyip ilan etmeleri yasal zorunluluktur. YMM ve SMMM' ler tarafından finansal tabloların onaylanması gibi ticari ve hukuki işlemlerin gerçekleştirilemez olması meslek mensuplarını da önemli görevler düşmektedir.

Hafize Şahiner
FİBAD BAĞIMSIZ DENETİM VE DANIŞMANLIK A.Ş
YÖNETİM KURULU BAŞKANI
YMM& BAĞIMSIZ DENETÇİ