millivicdan.org - Herhangi bir projeye başlarken mutlaka ama mutlaka yapılması gereken şey en az üç analiz ve bunlara dair üç çözümleme ortaya koymaya çalışmaktır.

Bunların birincisi FİİLİ DURUM ANALİZİ, ikincisi İYİMSER DURUM ANALİZİ, üçüncüsü ise KÖTÜMSER DURUM ANALİZİ'dir.

Aslında üç de yetmez. Bazen üç çarpı üç analiz yapmak icap eder. Bunlara bağlı senaryolar ortaya konmalıdır.

Elin oğlu üstelik de bizim coğrafyamızda üstelik de doğrudan bizi ilgilendiren meseleler etrafında onlarca senaryo hazırlıyor, sayısız ”˜think tank' ortaya koyuyor, tartışıyor; iyimser-kötümser ve fiilî durum analizleri yapıyor ve iç içe zaman zaman da birbiriyle çelişen programlar gerçekleştiriyor, plan tatbikatları yapıyor”¦

Biz ise kör parmağım gözüne yahut tek kutuplu dünyamızda at gözlüğümüzle tek bir senaryoya kendi kendimizi mahkûm ediyoruz.

Fiilî durum nedir? Bu fiilî durumun arka-planında başkaca fiilî durumlar söz konusu mudur?

En iyimser tahminler neler olabilir?

Ya en kötümser tahminler?..

Diyelim bir fabrika kuruluş yeri seçeceksiniz.

Hammadde fiyatlarını, hammadde temin miktarını, hammaddeye uzaklığı, hammadde depolama imkanlarını, işleme kapasitesini ve daha birçok hesaba gelen gelmeyen konuyu imkan ve sınırlılıkları masaya yatırmalısınız.

Sonra işgücü imkânları, ücretler, işgücünün taşınma durumu, servisler, işgücü temin edilecek şehre uzaklık, işgücünün maliyetinin rakip ülkelerdeki veya rakip tesislerdeki işletme maliyetine, ürün maliyetine oranı filan”¦

Başka bir konu pazara uzaklık, yakınlık, pazar araştırma yetenekleri, pazarlama kabiliyetleri ve dahası”¦

Sonra kullanılan teknoloji ve dahası”¦

Bütün bunları hesaba katmak ve bunlara göre fiilî durum analizi, kötümser durumlar analizi, iyimser durumlar analizi yapmak gerekmektedir.

Bütün bu analizlerden sonra da plan ve program faslı başlar.

Plan ve programlar sürerken de zaman zaman geri beslemeler”¦ feedback”¦ Tekrar tetkikler ve yeni değerlendirmeler. Nerede eksik ve/veya fazla var”¦ Hata analizleri filan”¦

Bu bir sürdürülebilir proses olmalı”¦

Hatta alışkanlıklar edinilmeli bu süreçte”¦ Bir refleks gibi alışkanlıklar ve yetiler”¦

Yoksa yazılan senaryoların bir anlamı kalmaz. Ortaya konan analizlerin de”¦

Yapılan analizler, yazılan senaryolar bu reflekslerle güçlenir, etkili olur.

Zaman zaman ABD'nin çok etkili ve zengin analizlerine ve senaryolarına rağmen programlar hayata geçirilirken çuvallamasının bir nedeni de bunun sürdürülebilir olmamasıdır. Projeyi hayata geçirenlerin pratiğe geçilirken beklenmedik sonuçları yerinde değerlendirememesidir.

Türkiye Suriye krizi başladığından beri tek bir programa kilitlenmiş gözüküyor.

Bunda zaman zaman kısmî başarılar da elde etmedi değil.

Sanki bir el Türkiye'nin bu inadını perçinleyen oldu bittileri de temin ediyor gibi”¦

Türkiye kendi haklılığına inandırılmış ve sonuna kadar da tek bir senaryo yazmadaki ısrar ve kabiliyetini evrensel bir değer olarak takdim ediyor.

Suriye meselesinde bu üç analizi yaptığını, bunlara bağlı iç içe ve belki de birbiriyle çelişen onlarca senaryoyu tartıştığını ve birkaç plan ve program yedeklediğini söylemek mümkün mü?

Mesela bir kötümser durum analizi yapılsaydı, Suriye'den göç hacminin bu derece yüksek olacağını tahmin etmek hiç de zor değildi.

Ama Türkiye ne yazık ki kötümser durum analizi yapmadı.

Kilis'te henüz göçmen sayısı 45 bin iken ve Kilis'te mükemmel bir kamp inşa ettiğimiz o günlerde biz de bir grup gazeteci ile o kampı ziyaret etmiştik.

Kuş sütü eksikti. Kuaförler, kreşler, okullar, ana sınıfları, her şey vardı.

Mahallelerin adları bile konmuştu.

Atatürk Mahallesi, Mehmet Akif Mahallesi, Cumhuriyet Mahallesi”¦

TOKİ'nin yaptığı ender mükemmel işlerden biriydi.

Ne kadar övünsek azdı”¦

Ama bir şey eksikti”¦

Kötümser durum analizi”¦

Ve olacaklar hakkında bir takım varsayımlar, senaryolar hazırlama kabiliyeti ve bu kötümser durumları izale edecek, ortadan kaldıracak daha hayatiyet bulmadan geçerliliğinin anlaşılması için tedbirler, planlar, programlar, karşı duruşlar”¦

Ben o zaman heyetteki arkadaşlara da, o zamanki Kilis valisine de ısrarla itirazımı ortaya koydum. Bunu defalarca yazdım da.

Bu göç dalgası daha da büyüyecek.

Avrupa bu kriz nedeniyle ortaya çıkacak göç hacmini daha şimdiden keşfetti ve Türkiye'yi uluslararası bir göçmen kampı haline getirmek için öngörüleri var dedim.

Ayrıca Avrupa Konseyi'nin terörden bile öncelikli tehdit algısı immigration yani göçmen meselesi idi.

Bunu keşfetmek için müneccim olmaya gerek yoktu.

Avrupa kanallarını izleyenler, Avrupalı stratejistlerin bazı açıklamalarını dinleyenler çok kolay anlardı.

Göçmen Kampını Edirne'ye kuralım dedim.

Kilis Türkiye'nin bir kenti de Edirne değil mi dedim.

Eğer tam da o yıllarda yani göçmen sayısı henüz 45 bin iken kampı tırlarla taşıyıp Edirne'ye kursaydık, çok şey değişirdi.

Göçmen sayısı bu kadar olmazdı. Üç milyonu aşmazdı.

Avrupa elini taşın altına daha önce koyardı.

Üstelik Türkiye bu kadar tehdit altına girmezdi.

Sakalımız da var ama laf dinleyen yok”¦

Niye?

Adımız Davit ya da Henri değil de ondan”¦