millivicdan.org - Bir hasta veya hasta yakını, hizmet aldığı kurum ve/veya sağlık çalışanı hakkında niçin ve nasıl başvuru yapmalıdır?

Aldığınız sağlık hizmeti ile ilgili olarak, görüş, öneri, teşekkür, sorun çözme ve şikayet gibi nedenlerden dolayı Hasta İletişim Birimine başvurularınızı yapabilirsiniz.

Başvurunuz öncelikle ilgili sağlık kuruluşu tarafından görülerek değerlendirmeye alınacaktır.

Başvurunuzun çözümlenememesi durumunda ya da sizin isteğiniz doğrultusunda il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulan “Hasta Hakları Kurulu” tarafından incelenerek hasta hakkı ihlali olup olmadığına karar verilecektir.

HASTA OLARAK HAKLARIMIZ NELERDİR?

1- Hizmetten Genel Olarak Faydalanma,
2- Bilgilendirme ve Bilgi İsteme,
3- Sağlık Kuruluşunu ve Personelini Seçme ve Değiştirme,
4- Mahremiyet,
5- Rızası Olma,
6- Güvenli Ortamda Sağlık Hizmeti Alma,
7- Dini Vecibelerini Yerine Getirebilme,
8- Saygınlık Görme ve Rahatlık,
9- Ziyaretçi ve Refakatçi Bulundurma,
10- Şikayet ve Dava Hakkı.

HASTA OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ NELERDİR?

1- Başvurduğu sağlık kurum ve kuruluşunun kural ve uygulamalarına uygun davranma ve katılımcı bir yaklaşımla teşhis ve tedavi ekibinin bir parçası olduğu bilinciyle hareket etme,

2- Yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, gördüğü tedavileri ve tıbbi müdahaleleri, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve sağlığıyla ilgili bilgileri mümkün olduğunca eksiksiz ve doğru olarak verme,

3- Hekim tarafından belirlenen sürelerde kontrole gelme ve tedavinin gidişatı hakkında geri bildirimlerde bulunma,

4- Randevu tarih ve saatine uyma ve değişiklikleri ilgili yere bildirme,

5- İlgili mevzuata göre öncelik tanınan hastalar ile diğer hastaların ve personelin haklarına saygı gösterme,

6- Personele sözlü ve fiziki saldırıya yönelik davranışlarda bulunmama,

7- Haklarının ihlal edildiğini düşündüğünde veya sorun yaşadığında hasta iletişim birimine başvurma.

HEKİM ve SAĞLIK ÇALIŞANLARININ HAK VE SORUMLULUKLARI NELERDİR?

1. Hekimlerin Çağdaş Bilimsel Tıp Olanaklarını Uygulama Hakkı:
Hekimin iş yaşamında tanı ve tedavide teknolojik gelişmeleri kullanmayı istemesi hakkıdır. Bu amaçla ihtiyaç duyması halinde hekim hastasını ileri bir merkeze sevk edebilir.

2. Hekimlerin/Sağlık Çalışanlarının Mesleğini Uygularken Etik İlkelere Bağlı Olma Hakkı:
Gerek hekimler gerek diğer sağlık personeli görevlerini yerine getirirken mesleklerinin gerektirdiği duyarlılık ve ciddiyetle, etik ilkelere bağlı kalarak hizmet sunmakla yükümlüdürler. Mesleklerini icra ederken birçok etik ikilemle karşılaşmaktadırlar. Bunlar politik, kültürel, toplumsal ve ekonomik değerler olabilir. O nedenle mesleklerinin gerektirdiği sorumluluk bilinci ile hiçbir şeyden etkilenmeden, etik kurallara bağlı kalarak hizmet sunma hakları vardır.

3. Hekimlerin/Sağlık Çalışanlarının Baskı Altında Olmadan Mesleklerini Uygulama Hakkı:
Hekimler/sağlık çalışanları mesleğe tüm insanlara ayırt etmeden eşit şekilde hizmet edeceğine dair yemin ederek başlarlar. Bu nedenle yapılacak politik, sosyal ve fiziksel baskılar asla kabul edilemez. Mesleki sorumlulukları çerçevesinde hiçbir şeyden etkilenmeden, baskı altında bırakılmadan hizmet vermeye hakları vardır.

4. Hekimlerin/Sağlık Çalışanlarının Kendi Değerlerine Ters Düşen Durumlardan Kaçınma Hakkı:
Bir sağlık çalışanından kendi değerlerine ters düşen bir hizmet talep edilemez. Sağlık çalışanları görevi ve hastalar açısından olumsuzluk yaratmamak koşulu ile kendi değerlerini savunabilir.

5. Hekimlerin/Sağlık Çalışanlarının Kendi ve Ailelerinin Sağlığını Koruma Hakkı:
Sağlık çalışanının risklerin en aza indirileceği koşullarda çalışmayı isteme hakkı mevcuttur.
Tabip icabında, tedaviye devamı reddetmek pahasına da olsa hijyen ve korunma kaidelerine riayeti temin için gayret sarf eder.( Tıbbi Deontoloji Tüzüğü Md.5)

6. Hizmetten Çekilme Hakkı:
Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir. (Çalışan Güvenliği Genelgesi)

7. Hekimin Hastayı Reddetme Hakkı:
Hekim ya da diş hekimi acil yardım, resmi ya da insani görevin yerine getirilmesi hariç olmak üzere mesleki ve kişisel sebeplerle hastaya bakmayabilir (Tıbbi Deontoloji Tüzüğü 18. Madde)

8. İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı:
Hekim bilimsel gereklere uygun olarak tanıyı koyar ve gerekli tedaviyi uygular. Sonucun kesinlikle şifa ile sonuçlanmamasından dolayı tenkit edilemez. Tabip ve diş tabibi; teşhis, tedavi veya korunmak gayesi olmaksızın hastanın arzusuna uyarak veya diğer sebeplerle, akli veya bedeni mukavemetini azaltacak her hangi bir şey yapamaz (Tıbbi Deontoloji Tüzüğü Md.13).

9. Tanıklıktan Çekilme Hakkı:
Hekimler ve tüm diğer sağlık çalışanları meslek sırrı nedeniyle hasta ilgili öğrendiği bilgiler ile ilgili tanıklık etmekten kaçınabilir.(Ceza Muhakemesi Kanunu Md.46, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Md.247, Md.249) Sağlık çalışanları bu sırları (bilgileri) izinsiz olarak açıkladığında meslek sırrını ifşa suçunu işlemiş olurlar. Hukuk davalarında, meslek sırrı nedeniyle tanıklıktan çekinme hakkını kullanacağını ileri süren sağlık çalışanı, duruşmadan önce bir dilekçe ile durumu mahkemeye bildirebilir. Ancak ceza davalarında duruşmaya gitmek ve duruşmada bu hakkı kullanacağını bildirmek zorundadır.

10. Hekimin Danışma/Konsültasyon İsteme Hakkı:
Hekimin gereksinim duyduğu anda konsültasyon ya da danışma hakkı vardır. Bu danışmanlık süreci, tanı ve tedavi sorunları için olduğu kadar, etik sorunlar için de söz konusu olabilir.

11. Hastalara Yeterli Zaman Ayırma Hakkı:
Hekimden hastasına gerekli özeni göstermesi, bilgi ve belgeleri iyi kaydetmesi, hastaya hastalığı ile ilgili bilgi vermesi için zamana ihtiyacı vardır. Hekim hastasına yararlı olabilmek için ayrıntılı inceleme yapmak ister ve bu da onun en doğal hakkıdır.

12. Tedavi Yöntemini Seçme Hakkı:
Tabip ve diş tabibi, sanat ve mesleğini uygularken hiçbir etki ve baskıya kapılmaksızın vicdani ve mesleki görüşüne göre davranır.
Tabip uygulayacağı iyileştirme yöntemini saptamada serbesttir (Tıbbi Deontoloji Tüzüğü Md.6).

13. Hukuki Yardım Alma Hakkı:
Şiddete uğrayan sağlık çalışanının “Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde, ücretsiz hukuki destek alma hakkı vardır.

14. Çalışana Yönelik Şiddetin Bildirimi:
Kamu görevlilerine karşı işlenen şiddet olaylarının takibi şikâyete bağlı olmadığından, ilgili personelin şikâyetinin olup olmadığına bakılmaksızın yöneticiler olayı mutlaka adli mercilere intikal ettirecektir. Özel sağlık kuruluşları da adli bildirim konusunda gerekli hassasiyeti gösterecektir.